Dowiedz się
Jak zmniejszyć skutki
Chroń przyrodę
Rośliny są największym sprzymierzeńcem w walce z katastrofą klimatyczną. W procesie fotosyntezy ich liście wchłaniają nie tylko CO2, ale też inne gazy jak SO2, CO, NO2, O3. Rośliny posiadają mechanizmy detoksyfikujące pobierane zanieczyszczenia. By zmniejszać skutki oddziaływania trujących cząsteczek znajdujących się w powietrzu warto poszukiwać sposobów na zazielenianie.
Rośliny w walce o czyste powietrze
- produkują tlen i pochłaniają CO2
- blokują i utrudniają przemieszczanie się pyłów, pomagają w wyłapywaniu cząsteczek smogu
- sprzyjają bioróżnorodności - są domem dla zwierząt, w szczególności zapylaczy
- zatrzymują wodę w glebie, zapobiegają suszy i zwiększają wilgotność powietrza
- działają jak klimatyzacja obniżając temperaturę i dając cień - w przeciwieństwie do betonu ochładzają powietrze
- przeciwdziałają powstawaniu tzw. „wysp ciepła” (miejsc gęsto zabudowanych, w których utrzymuje się wyższa temperatura powietrza)
- zachęcają do poruszania się pieszo lub rowerem
- chronią przed hałasem pochodzącym z transportu
- mają znaczenie dla wartości nieruchomości w danej dzielnicy
- działają pozytywnie na samopoczucie mieszkańców
Dbaj o drzewa
Drzewa i krzewy mają wspaniałe właściwości kumulowania zanieczyszczeń z powietrza. To właśnie one przetwarzają dwutlenek węgla w życiodajny tlen. Każda gałązka pomaga nam w pozbywaniu się zanieczyszczeń i w walce o czyste powietrze. Dlatego nie łam gałęzi bez potrzeby, nie zrywaj liści, nie depcz, nie rozkopuj ściółki. Pozostaw też liście na zimę, w ten sposób drzewa zabezpieczają się przed wysychaniem gleby, jednocześnie dając małym zwierzętom schronienie.
Najwięcej zanieczyszczeń wyłapują drzewa, które posiadają włoski lub wosk. Najefektywniejsze są: brzoza, lipa drobnolistna, jesion pensylwański, topola szara, cis. Warto je pielęgnować!
Tak, dla wysokiej trawy!
Wysoka trawa ma zwiększoną zdolność pochłaniania zanieczyszczeń. Jest magazynem pyłów.
Przy obecnych zmianach klimatycznych istnieje duże prawdopodobieństwo, że skoszona trawa, która nie jest podlewana i nawożona, po prostu wyschnie. Wysoka trawa oczyszcza powietrze, sprzyja utrzymaniu wilgoci w glebie, ochładza teren działając jak klimatyzacja. Jest najlepszym sposobem na upały – wg badań teren pokryty wysoką trawą może być chłodniejszy nawet o 30* od tego, wyłożonego asfaltem. Trawnik z długa trawą nie jest zaniedbany. To sposób walki ze zmianami klimatu i działanie z pożytkiem dla naszego zdrowia.
Uprawiaj rośliny na balkonie
Rośliny na balkonie to nasza własna strefa relaksu, soczystej zieleni, kolorowych kwiatów. To także miejsce bioróżnorodności miejskiej – przystań dla zapylaczy – pszczół, motyli, owadów bzygowatych. Kwiaty i pnącza nie tylko dodają uroku budynkom ale przede wszystkim wyłapują zanieczyszczenia. To taki własny oczyszczacz powietrza tuż koło domu.
Na terenie Warszawy co roku odbywa się konkurs Warszawa w Kwiatach popularyzujący miejskie ogrodnictwo – również te pielęgnowane na balkonach.
Więcej informacji na stronie zzw.waw.pl/warszawawkwiatach/
Zazieleniaj osiedlowe nieużytki
Zaniedbany pas trawy przy mało uczęszczanej ulicy, nieatrakcyjny skwer na końcu bloku, a może opuszczony klomb? To świetne obszary na miejskie dorywcze akcje ogrodnicze. Nie wszystkie tereny na osiedlu są zagospodarowane i warto zgłosić się do administracji z pytaniem, czy można tymczasowo zazielenić dany teren. Posadzone jesienią cebulki tulipanów, a wiosną nasiona dyni, kilka miesięcy później mogą przemienić opuszczony teren w bujny ogród i wzbudzić powszechny zachwyt.
Zdarza się też, że Zarząd Zieleni m.st. Warszawy zaprasza mieszkańców do wspólnych projektów zazieleniania sąsiedzkiej przestrzeni. Więcej informacji na stronie: https://zzw.waw.pl/
Załóż łąkę kwietną
W swoim ogródku, w pasach przydrożnych, przy trasach spacerowych, rowerowych, także na terenach o dużym nachyleniu i słabym podłożu – tam świetnie sprawdzi się łąka kwietna. Obecność kwiatów utrudnia przemieszczanie się pyłów, sprzyja wyłapywaniu cząsteczek smogu, zwiększa wilgotność suchego letniego powietrza, a nawet tłumi hałas. Tak prostym zabiegiem, jak sadzenie łąkowych kwiatów, można zmniejszać konsekwencje zanieczyszczenia powietrza dla człowieka. 1 m² łąki kwietnej zatrzymuje 3 g zanieczyszczeń – to tyle co małe miejskie drzewo.
Sadź rodzime gatunki roślin
Naukowcy potwierdzają, że jesteśmy na granicy wymierania gatunkowego. Jedną z przyczyn tego zjawiska jest tolerowanie przez nas inwazyjnych gatunków obcych (IGO). Są one szkodliwe dla lokalnej przyrody. Zajmując coraz większe tereny, powodują szkody w środowisku, zaburzają strukturę, funkcjonowanie i ograniczają rozwój rodzimych gatunków roślin, negatywnie działają na zdrowie człowieka. Tworzą monokultury ograniczając zróżnicowanie lokalnych roślin i owadów – a więc zabierając pokarm ptakom. IGO szybko się rozwijają i rozprzestrzeniają, są bardzo płodne, osiągają duże rozmiary, są odporne i mają małe wymagania – dlatego wygrywają z innymi gatunkami.
Od 2021 roku weszła w Polsce w życie ustawa: “”Każdy kto stwierdzi obecność w środowisku inwazyjnego gatunku obcego stwarzającego zagrożenie dla środowiska przyrodniczego Polski ma niezwłocznie zgłosić ten fakt wójtowi, burmistrzowi albo prezydentowi miasta, właściwemu ze względu na miejsce stwierdzenia obecności tego IGO w środowisku.””
Wśród roślin inwazyjnych znajduje się między innymi: Trojeść Amerykańska, Nawłoć Kanadyjska, Barszcz Sosnowskiego, Słonecznik Bulwiasty, Aster Nowobelgijski, Niecierpek Gruczołowayy.
Więcej informacji znajduje się na stronie: https://www.gov.pl/web/gdos/inwazyjne-gatunki-obce3.
Wymień się nasionami lub roślinami
By posiać rośliny niekoniecznie trzeba kupować nasiona. Pestki dyni, wiśni, śliwek i innych roślin z naszego codziennego menu, można wysuszyć i użyć na wiosnę. Nasionami i roślinami można też się dzielić. Porozmawiaj z sąsiadami, na pewno ktoś jeszcze rozmnaża rośliny doniczkowe lub ogrodowe i mógłby dokonać zamiany.
Na terenie naszej dzielnicy raz na pewien czas organizowane są też oddolne akcje polegające na wymianie roślin doniczkowych. Można też odwiedzić sąsiedzką kawiarenkę współdzielenia – przestrzeń prowadzoną przez mieszkańców i mieszkanki Targówka. Można tam przynosić rośliny i nasiona i brać pozostawione tam przez innych zielone dary, wzbogacając różnorodność swoich upraw. Więcej informacji znajduje się na stronie: dkswit.com/w-zaroslach
Podlewaj w czasie suszy
By rośliny rosły potrzebna jest im woda. Ponieważ ostatnie lata okazały się być ubogie w ten cenny zasób, a tendencja ta będzie się nasilać, warto pomóc lokalnej roślinności.
Można podlewać rośliny przy okazji każdego wyjścia na zakupy lub ze śmieciami (przenosząc przy okazji wodę np. w wiaderku lub słoiku do wyrzucenia). Woda może być z kranu, po gotowaniu warzyw lub jajek (bez soli) lub deszczówka (np. po zebraniu jej w doniczkach rozstawionych wzdłuż balustrady balkonu). Rośliny będą Ci za to wdzięczne!
Prowadź ogród
Jeśli masz ogródek ROD, wspaniale! To idealne miejsce, żeby hodować i pielęgnować rośliny. Jeśli natomiast nie masz swojego miejsca do prac ogrodniczych – zaangażuj się w działania istniejących miejskich ogrodów społecznych (w Parku Bródnowskim, przy Domu Kultury Zacisze) bądź stwórz własny! Ogrody społecznościowe, oparte na współpracy, odpowiedzialności i zaufaniu, podbijają serca warszawiaków! Zbierz grupę zainteresowanych osób, znajdź instytucję kultury, fundację lub firmę, która wesprze projekt, skonsultuj miejsce powstania ogrodu z administracją swojego osiedla i działaj!
Elementem ogrodów, dzięki któremu na wiosnę nie trzeba kupować ziemi ani torfu, są kompostowniki. Wyrzucane tam rośliny, liście i pozostałości organiczne przemienią się w żyzną ziemię i będzie można je wykorzystać na wiosnę do nowych nasadzeń. Więcej informacji znajdziesz na stronie www.bujnawarszawa.pl.
Sprawdzaj poziom stężenia pyłów
Zanieczyszczenie powietrza określa obecność szkodliwych substancji w atmosferze ziemskiej. Zbyt wysokie stężenie pyłów jest szkodliwe dla naszego zdrowia. Mimo zanieczyszczenia nie da się zrezygnować z codziennych czynności. Trzeba wyjść do pracy, szkoły, po zakupy. W czasie wysokiego stężenia pyłów warto ograniczyć jednak wyjście na zewnątrz, opuścić jogging, nie iść na spacer z dzieckiem.
By wiedzieć czy można bez obaw opuścić dom warto sprawdzać czystość powietrza w dostępnych aplikacjach, takich jak: Kanarek, Airly Smog Polska. Jeśli parametry są powyżej obowiązujących norm, zamykanie okna w mieszkaniu sprawi, że smog nie będzie przedostawał się do wewnątrz.
Chroń oddech
W czasie pandemii nauczyliśmy się nosić maseczki. W sklepach dostępne są specjalne maseczki antysmogowe zabezpieczające płuca przed zanieczyszczonym powietrzem. Będą przydatne podczas poruszania się po terenie z dużym natężeniem ruchu samochodowego.
Jednak najlepsze dla naszego zdrowia jest unikanie spacerów w takich miejscach jak centrum miasta, duże skrzyżowania, tereny przy trasach szybkiego ruchu, w szczególności podczas bezwietrznej pogody.
Dowiedz się więcej
Zła jakość powietrza ma wpływ na nasze zdrowie, a nawet życie. Dlatego wszystkim mieszkańcom Warszawy powinno zależeć na zmniejszeniu zanieczyszczeń w atmosferze.
W badaniach „Ziemianie Atakują” (Kantar 2020) udowodniono, że osoby z większą wiedzą środowiskową chętniej podejmują działania na rzecz ochrony przyrody. Gdy rozumiemy przyczyny, potrafimy też zapobiegać skutkom.
Dlatego nie bądźmy bierni! Aktualizujmy wiedzę, dociekajmy danych i czytajmy o tym, co można jeszcze zrobić na rzecz poprawy jakości powietrza.
Działaj!
To jaką ilość przyrody będziemy mieli w mieście – ma znaczenie dla czystości powietrza! Według badań zieleń parkowa o powierzchni 1 ha pochłania średnio do 8 kg CO2 w ciągu godziny.
Dlatego włącz się do akcji wspólnego sadzenia drzew, promuj zieleń w mieście lub poszukuj i oddaj głos na zielone projekty w ramach budżetu obywatelskiego w naszej dzielnicy! Wspieraj też inicjatywy sprzyjające zmniejszaniu ilości betonu w miastach, gdyż każdy dodatkowy zielony skrawek poprawia jakość życia jego mieszkańców.
Miasto to ludzie! I bez względu na to jak mocno dzielnice będą zaangażowane w podejmowanie działań na rzecz przyrody – bez aktywnie zaangażowanych mieszkańców proces będzie niekompletny. Każde, nawet najmniejsze działanie na rzecz przyrody miejskiej zmniejszy skutki zanieczyszczenia powietrza! Tylko od naszych codziennych wyborów zależy jak szybko podejmiemy walkę ze smogiem. Dlatego dziel się wiedzą z innymi, by oni też mogli włączyć się do działania!
Reaguj gdy widzisz, że ktoś zanieczyszcza powietrze! To nasze wspólne dobro, każdy z niego korzysta.
Jeśli widzisz coś, co Cię niepokoi, chcesz zgłosić problem, masz pytanie – skorzystaj z portalu warszawa 19115.pl, czynnym 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Za pomocą portalu, kontaktu telefonicznego, emaila można:
- Uzyskać pełną informację o usługach realizowanych przez Urząd Miasta i jednostki miejskie
- Zgłosić problem, którym powinny zająć się służby miejskie (interwencja),
- Przekazać swój pomysł na ulepszenie miasta (inicjatywa/wolny wniosek),
- Mieć stały monitoring realizacji zgłoszonej sprawy (status zgłoszenia).
